De maretak heeft een lange geschiedenis van legendes en mythen die verschillen van land tot land. Hij behoort tot een familie met ongeveer 1400 soorten, die alle een parasitaire levenswijze hebben. Hij komt vooral voor op fruitbomen, meidoorns, linden, wilgen en populieren. De eik is een van de bomen die zich meestal met succes tegen de maretak weert. Vogels zorgen voor de verspreiding van de plant, vooral door merels en lijsters. Ze eten de vruchten en laten met hun uitwerpselen op de takken de zaden achter. De zaadjes blijven ook op de takken als de vogels de kleverige bessen hebben gegeten en de kleverige bessen aan hun snavel blijven hangen, ze wrijven dan met hun snavel tegen de takken waarop de zaden blijven plakken. Deze ontkiemen en vormen een zuigwortel die door de bast heendringt en zich in het levende weefsel sterk vertakt, tot in het hout.

Nederlandse namen:

Boomgras, Boomkruid, Duivelsgras, Duivelsnest, Hamschel, Hamspoen, Heksenbezem, Heksennest, Mistletoe, Priemst, Kertserhout, Maretak, Marrentacken, Mistel, Moertacken, Lijmkruid, Raamsch, Viscus, Slangentong, Vogellijm.

Vindplaats

De Maretak komt voor in Europa (behalve in het noorden), Noord-West Afrika West- en Centraal Azië. De maretak is in de omgeving van ECOlonie in de Vogezen een veelvoorkomende plant.

Balder, Noord-Germaanse mythologie

In de Noord-Germaanse mythologie wordt de god Balder dodelijk getroffen door een pijl uit maretak. Nana, Balders vrouw ( in andere verhalen was het Frigg, Balders moeder) ging met goedkeuring van Thor rond in Asgard en Midgard waar de mensen woonden en Nevelheim, waar de hel regeert en de doden wonen en liet alle mensen, dieren en dingen zweren Balder niet te kwetsen. Alles en iedereen, ook het water, de bomen en de kruiden zworen de eed. Een kraai echter verborg een takje Maretak waardoor deze werd overgeslagen.

Toen Nana terugkwam speelden ze een spel waarbij alle Asen Balder bekogelden met stenen, speren en pijlen en zelfs met de machtige donderhamer van Thor. Ieder voorwerp viel neer aan Balders voeten en deerde hem niet. De boze Loki drukte de blinde broer van Balder, genaamd Hodur, een pijl van Maretak in zijn hand en haalde hem over om te gooien. Deze pijl verwondde Balder en hij viel dodelijk getroffen neer. Of Balder weer tot leven werd gewekt is onduidelijk maar de maretak moest een symbool van liefde in plaats van haat worden. Hierdoor moeten mensen die elkaar onder de maretak ontmoeten elkaar kussen ten teken van liefde en vrede.

Persephone, Griekse mythologie

Ook vinden we de maretak terug in de toverstaf van de Griekse godin Persephone, het stelde haar in staat om al het kwaad ter wereld te bezweren, het is dan ook niet zo verwonderlijk dat in de Middeleeuwse toverboeken de maretak aangeprezen werd als duivelbanner.

Druïden

Plinius (23-79 n Chr.) zou zich geërgerd hebben geuit met de opmerking: Met zooveel godsdienstig gevoel behandelen de volkeren meermalen de onbeduidendste dingen. Toch heeft hij uitgebreid geschreven over de ceremonie van de Gallische volkeren waarbij de verering van de Galliërs zich steeds richtte op de Maretak die op eiken groeien. De onfeilbare Druïden-uitspraak besliste dat de maretak als een heilige godengave aan de mens werd geschonken tot zijn geluk en voorspoed. Wanneer een priester een Maretak op een eik ontdekte, riep hij al de Druïden in de omgeving bij elkaar. De Druïden verwisselden hun kleding voor witte gewaden.

Priesters spreidden witte lakens uit onder de boom en langzaam bracht men een wagen naar voren, die bespannen was met twee blanke stieren, hun hoornen versierd met bloemen, die nog nooit in het juk waren geweest. Alle verzamelde priesters, mannen en vrouwen vielen op hun knieën voor de heilige eik. De opperpriester steeg naar boven om met een gouden sikkel de gave des hemels af te snijden. Voorzichtig werd daarna de hele bos met een witte doek omwikkeld zodat de zachtgroene blaadjes en de matte doorschijnende besjes niet door de aarde besmeurd zouden raken. Vervolgens werden de stieren geofferd en nadat de menigte lang tot de goden had gebeden ontving iedere aanwezige een takje.

En verder in t kort:

  • Misteltakken die in de kerstnacht aan de ooftbomen worden gebonden, zouden tegen rupsenvraat en hagel beschermen en voor een rijke oogst zorgen.
  • De maretak gold ook als wichelroede waarmee men dieven kon verjagen, sloten kon opblazen en schatten kon vinden.
  • Het kruis van Christus zou van maretak gemaakt zijn.
  • Hippocrates (460-377 v Chr.) raadde maretak al aan bij aandoeningen van de milt. Het kleverige vruchtvlees van de bessen werd vroeger gebruikt om lijm van te maken.
  • Rudolf Steiner beval maretak als een van de eersten aan bij de aanpak van kanker.
  • Dodonaeus (1517-1585) beweerde: de kracht van tselve hout door de hitte der handen werckende de vallende siekte geneest of belet te komen Deze overtuiging wist zich zelfs tot in de 18e eeuw in stand te houden.
  • Boerhaave beval in 1720 de misteldrank aan tegen vallende ziekte.
  • Maria Treben raadde het drinken van thee van de maretak aan bij chronische stofwisselingsziekten, suikerziekte, aderverkalking, beroerte, bloedingen, hoge en lage bloeddruk en hormonale storingen.

Belangrijkste inhoudsstoffen

Amines, aminozuren, polypeptiden, tanninen, flavonoïden, Lectinen, fenylpropaanderivaten, lignanen, fytosterolen, zure polysachariden.

Oogsten

Oogst de blaadjes van begin oktober tot half december of in maart en april. In het voorjaar zijn er geen bessen dus hoef je de kleverige bessen niet van de takken te halen.

Opmerking: De bessen van de maretak zijn giftig!

Tegenwoordig wordt Maretak gebruikt bij:

Hoge bloeddruk en klachten die daarmee verband houden, preventie van aderverkalking, hart- en vaatziekten, slechte bloedsomloop, duizeligheid, winterhanden en voeten, migraine, overgangsklachten, nerveuze hartklachten, artrose, afremmen van kanker, HIV-seropositiviteit.

Theerecept van Maria Treben:

Overgiet één theelepel Maretak met een kop koud water, (gebruik geen kokend water) en laat het een nachtje staan. Warm het de volgende dag eventueel op alvorens het te drinken.


Planten van de maand

Meer planten

Reeds eerder verschenen in deze serie:

Naam Latijnse naam
Akkervergeet-mij-nietje Myosotis arvensis
Berk Betula
Bernagie Borago officinalis
Bosaardbei Fragaria vesca
Brandnetel Urtica dioica
Citroenmelisse Melissa officinalis
Daslook Allium ursinum
Duizendblad Achillea millefolium
Echte Kamille Matricaria recutita
Goudsbloem Calendula officinalis
Grote Engelwortel Angelica archangelica
Grote Klaproos Papaver Rhoeas
Hemelsleutel Sedum telephium
Hop Humulus lupulus
Hulst Ilex aquifolium
Jacobsladder Polemonium caeruleum
Klein hoefblad Tussilago farfara
Klimop Hedera Helix
Lavendel Lavandula angustifolia
Lievevrouwebedstro Galium odoratum
Madelief Bellis perennis
Madonnalelie Lilium candidum
Maretak Viscum Album L.
Meidoorn Crataegus oxyacantha
Paardenbloem Taraxacum officinale
Rozemarijn Rosmarinus officinalis
Salie Salvia officinalis
Sleutelbloem Primula veris
Sneeuwklokje Galanthus nivalis
Spar Picea
St. Janskruid Hypericum perforatum
Thuja Thuja occidentalis
Toorts Verbascum thapsus
Vlier Sambucus nigra
Walnoot Juglans regia
Eigentijdse Winkel

Oikos

Onder deze naam produceren en verkopen we een hele lijn bad- en massageoliën, douchecrèmes, etherische oliën, eerste hulp producten en tincturen. Vanwege hun bijzondere kwaliteit zijn deze producten inmiddels een begrip.

De producten worden verkocht in onze eigen biologische winkel op het terrein en in onze webshop.

Bezoek onze webshop